Moerdijk, Zevenbergschen Hoek en Langeweg werken samen aan een plan voor de lange termijn voor de overstap naar duurzame energie. Maar ook aan concrete projecten om huizen energiezuiniger te maken. Voor die projecten kan een deel van de opbrengst van de windmolens naast de A16 worden gebruikt.
Sinds 2023 draaien de windmolens in de omgeving van Moerdijk, Zevenbergschen Hoek en Langeweg. Deze dorpen hebben alle drie recht op een deel van de opbrengst van de molens. Dat geld mag worden besteed aan projecten die de dorpen en inwoners helpen bij de overstap naar duurzame energie.
Samen aan de slag
Inwoners van Moerdijk, Zevenbergschen Hoek en Langeweg hebben begin 2024 het proces opgestart voor de warmtetransitie in deze dorpen. Dit betekent dat ze samenwerken aan de overstap naar duurzame energie voor verwarming en warm water. De inwoners doen dit samen met onder meer Stichting Energietransitie Moerdijk (STEM), Energiek Moerdijk, de gemeente en Woonkwartier. Vanuit de dorpen zijn de volgende inwoners betrokken:
- Moerdijk: Ad Hulten, Corné van Leest, Bertie de Leeuw.
- Zevenbergschen Hoek: Robert Fennema, Albert van Loon, Gert Suur, Fred van Weverwijk, Theo van Oosterhout. Tijn Nuyens sluit aan namens Energiek Moerdijk.
- Langeweg: Mart Scheepers, Theo Schouwenaars.
Wilt u ook meedenken en meehelpen met de projecten en plannen? Meld u aan bij de procesleider, Joris van Boxtel, via Joris.vanBoxtel@turnbright.nl.
Update oktober 2024
Inmiddels is een organisatie ingericht en aan de slag om de plannen te maken, met een kernteam en project- en werkgroepen die zich bijvoorbeeld bezighouden met communicatie. Allereerst zijn afspraken gemaakt over het proces: hoe we de plannen gaan maken. Deze afspraken liggen vast in het Procesplan WUP MZL. De belangrijkste punten van dit procesplan leest u ook in de korte samenvatting.
Geld van de windmolens: zo zit het
Langs de A16 wordt met 28 windmolens energie opgewekt. Van deze molens staan er 7 binnen de gemeente Moerdijk. Een kwart van het geld dat deze 7 molens opbrengen, wordt geïnvesteerd in lokale energieprojecten. Het is de bedoeling dat de molens 25 jaar draaien.
1. Wie krijgen geld van de windmolens in Moerdijk?
Als eerste zijn Langeweg, Zevenbergschen Hoek en het dorp Moerdijk aan de beurt. Deze dorpen worden de windkernen genoemd, omdat ze het dichtst bij de molens liggen. Naast de ‘lasten’ krijgen ze zo ook de ‘lusten’. Op de langere termijn kan ervoor worden gekozen dat ook inwoners van andere plaatsen binnen Moerdijk profiteren van het windmolengeld, maar dat hangt af van de afspraken die in het windfonds worden gemaakt. STEM (Stichting Energietransitie Moerdijk) beheert het fonds, dat wordt bestuurd en gecontroleerd door lokale inwoners. Bekijk de website van STEM.
2. Krijgen inwoners van de windkernen het geld rechtstreeks op hun rekening?
Nee, dat kan niet. Toen de windmolens werden gebouwd, zijn hierover afspraken gemaakt. Eén van die afspraken is dat het geld dat de molens opbrengen, besteed moet worden aan projecten die de dorpen duurzamer maken. Dat kunnen projecten zijn voor het hele dorp tegelijk, maar bijvoorbeeld ook kleinere acties waarmee huizen energiezuiniger worden. Denk bijvoorbeeld aan isolatie voor slechtgeïsoleerde huizen, een actie met zonnepanelen of thuisbatterijen, of een waardebon voor energiezuinige apparaten. Een overzicht van de afspraken hoe het geld mag worden besteed, staat op de website van STEM.
3. De molens staan er al een tijdje, waarom is er nog geen geld uitgekeerd?
Eerst moet de bouw van de windmolens worden terugbetaald. Simpel uitgelegd hebben de inwoners van de gemeente Moerdijk geld geleend via de provincie Noord-Brabant (Energiefonds Brabant) voor de bouw van 25% van de windmolens. Van het geld dat de molens opbrengen, moet die lening worden terugbetaald. Daardoor duurt het even voordat er geld beschikbaar komt voor lokale projecten. Omdat de inwoners van Moerdijk, Zevenbergschen Hoek en Langeweg inmiddels al wel de ‘lasten’ van de windmolens ervaren, maar nog niet de ‘lusten’, is bekeken hoe er zo snel mogelijk geld beschikbaar kan komen voor projecten waarvan inwoners kunnen profiteren. Naar verwachting kunnen de eerste projecten in 2025 starten.
4. Betalen de windkernen voor hun eigen energietransitie, terwijl de andere dorpen geld krijgen van de gemeente?
Nee, het geld van de windmolens komt bovenop het geld dat de overheid (gemeente, provincie, rijk) steekt in de energietransitie. Inwoners van de windkernen hebben recht op dezelfde regelingen als andere inwoners van Moerdijk, maar krijgen daarnaast nog extra’s (zoals lokale projecten) of hoeven zelf minder te investeren bij de overstap naar duurzame energie, dankzij het geld van de windmolens.
Meer informatie over de windmolens op de website Energie A16.
Korte termijn: projecten
Concrete projecten (spoor 1)
Het geld van de windmolens wordt besteed op twee manieren: op de langere termijn voor de overstap naar duurzame energie, maar ook aan projecten waar inwoners op korte termijn al van kunnen profiteren (spoor 1).
De situatie van mensen verschilt: de een woont in een nieuwbouwhuis, de ander in een oude dijkwoning, de een heeft spaargeld, de ander niet. In de plannen willen we rekening houden met al deze mensen en hen helpen met wat ze nodig hebben, zodat ze kunnen aansluiten op toekomstige energiesystemen. Iedereen moet kunnen meedoen, ongeacht iemands (financiële) situatie.
Bij Spoor 1 bedenken we daarvoor concrete projecten, zoals gezamenlijk isoleren. Bewoners denken en kiezen mee welke projecten dit worden.
Vooruitblik
Naar verwachting starten de eerste projecten begin 2025. Er is een budget beschikbaar van € 3.168.000 tot 2030, wat neerkomt op zo’n € 2000 per woning. Wanneer er meer bekend is, volgt nadere informatie op deze website.
Lange termijn: Windkernen Uitvoeringsplan
Windkernen-uitvoeringsplan (spoor 2)
Naast de projecten op korte termijn (spoor 1) zijn we aan de slag met de warmtetransitie voor Langeweg, Zevenbergschen Hoek en Moerdijk-dorp: de overstap naar duurzame energie in de toekomst. Hoe we die overstap gaan maken, wordt vastgelegd in een Windkernen Uitvoeringsplan (WUP).
Voor het tweede deel van het plan zoeken we uit welk nieuw warmtesysteem het aardgas het best kan vervangen om in de toekomst te zorgen voor verwarming en warm water. Hierbij wordt het kernteam ondersteund door een team experts dat helpt bij het onderzoek en de keuze.