In oktober 2022 kwam de gemeente met 5 kansrijke initiatieven voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Dit riep bij veel mensen vragen op. Hieronder ziet u de meest gestelde vragen met de antwoorden.
Arbeidsmigranten algemeen
Waarom zijn arbeidsmigranten nodig?
Arbeidsmigranten zijn nodig om onze samenleving draaiend te houden. Zonder arbeidsmigranten worden bijvoorbeeld geen appels geplukt, geen pakketjes bezorgd en zijn de schappen in supermarkten leeg. Deze mensen hebben we dus nodig, maar er is te weinig woonruimte voor hen. Daardoor wonen ze nu vaak op kamers in gewone woningen en op vakantieparken. Dit zijn te vaak onveilige en mensonwaardige situaties. Door goede huisvesting mogelijk te maken, worden arbeidsmigranten goed gehuisvest. Tegelijk geeft dit ook weer woonruimte voor andere inwoners.
Waar komen al die arbeidsmigranten vandaan?
Arbeidsmigranten komen vooral uit Europa. Voornamelijk uit Polen en Roemenië, maar ook uit Bulgarije, Spanje en Portugal. Er zijn mensen die kort, middellang of lang blijven. Zij komen alleen of soms met partner, die ook hier gaat werken.
Is huisvesting arbeidsmigranten niet de verantwoordelijkheid van de werkgevers?
Werkgevers en andere marktpartijen zijn verantwoordelijk voor de realisatie van kwalitatief goede huisvesting voor arbeidsmigranten die niet permanent blijven. Gemeenten zijn bij de huisvesting van arbeidsmigranten faciliterend en voorwaarden stellend.
Kansrijke initiatieven locaties - spreiding - kernen
Waarom worden arbeidsmigranten niet op het terrein van de bedrijven waar ze werken gehuisvest?
- Bij agrariërs worden arbeidsmigranten regelmatig op eigen terrein gehuisvest. Deze huisvesting is onder voorwaarden toegestaan.
- Bij overige bedrijven zijn veelal beperkingen waardoor huisvesting op het terrein niet mogelijk is. Bij de uitvraag naar nieuwe huisvestingsinitiatieven was aangegeven dat er mogelijkheden kunnen zijn op (randen van) bedrijventerreinen, gelegen nabij woonkernen, onder de voorwaarden dat de locatie voldoet aan diverse voorwaarden als veilig, geen beperkingen voor omliggende panden, voldoende parkeergelegenheid etc. Er is één kleinschalig initiatief ingediend voor huisvesting bij een bedrijf waar arbeidsmigranten nu werken. Vanwege het kleinschalige karakter heeft dit initiatief geen 24/7 beheer of goede vrijetijdsvoorzieningen. Het initiatief heeft daarom minder punten gekregen dan de grootschalige initiatieven en staat op de wachtlijst.
Kunnen arbeidsmigranten niet beter buiten woonwijken worden gehuisvest? Dit om overlast te voorkomen.
In de uitvraag waren mogelijkheden aangegeven voor huisvesting in bijvoorbeeld leegstaand vastgoed als winkels, kantoren en maatschappelijke gebouwen. Deze zouden ook in een woonwijk kunnen liggen. Er is echter geen initiatief ingediend in een woonwijk. Er zijn wel initiatieven kansrijk beoordeeld nabij woonwijken, zoals in Zevenbergen en in Fijnaart. Deze initiatieven hebben een hoge kwaliteit huisvesting en voorzieningenniveau. Ook zal er een goed beheer zijn. Ervaringen met vergelijkbare complexen in andere gemeenten tonen geen bijzondere overlast.
Doel van de gemeente is om de arbeidsmigranten die nodig zijn voor onze bedrijven, te binden aan onze gemeente. Huisvesting in de buurt van woonwijken en voorzieningen is hierbij uiteraard positief voor de integratie.
Waarom komen er in de kern Moerdijk 3 initiatieven voor huisvesting arbeidsmigranten?
Spreiding van initiatieven over de kernen was vooraf een belangrijk criterium. Naast de kansrijke initiatieven in Fijnaart en Zevenbergen zijn er helaas geen grootschalige initiatieven ingediend in andere kernen binnen de gemeente. De drie initiatieven liggen echter op ruime afstand van de kern Moerdijk en de ontsluiting van deze initiatieven gaat ook niet door de kern. Bovendien gaan we de huidige illegale bewoning op de dichtbij de kern gelegen camping Waterweelde handhaven in 2024. Om deze redenen hebben we deze drie initiatieven toch als kansrijk beoordeeld.
Hoe kan het dat er op de Oudemolensedijk zoveel (320) plaatsen komen?
De locatie Oudemolensedijk heeft de ruimte om 320 arbeidsmigranten te gaan huisvesten. Grotere initiatieven zijn nodig om goede huisvesting te kunnen realiseren qua beheer en voorzieningenniveau. Het is een initiatief dat hoog gescoord heeft op de criteria zoals een hoge kwaliteit huisvesting en een goed beheer. De locatie is gesitueerd tegen de snelweg. De ontsluiting van het initiatief loopt niet door Oudemolen.
In deze kleine kernen komen er straks veel arbeidsmigranten t.o.v. het aantal inwoners. Is dat niet uit balans?
Het is erg zoeken wanneer er een goede balans is bij de kernen. We zijn afhankelijk van de toevallige locaties waar initiatieven worden ingediend. We zijn van mening dat de kansrijke locaties die nu zijn aangegeven, geen grote impact hebben op de sociale samenhang binnen de betrokken kernen.
Kwaliteiten huisvesting
Hoe is het met de veiligheid geregeld in de omgeving waar straks arbeidsmigranten komen te wonen?
Op alle locaties is 24 uur per dag toezicht. Er zijn constant professionals aanwezig die zich bezighouden met het welzijn van de arbeidsmigranten en hen ook aanspreken op niet gewenst gedrag. Klachten vanuit de omgeving worden snel opgepakt en opgelost.
Is woonruimte voor arbeidsmigranten gratis?
Nee, de arbeidsmigranten betalen gangbare huurprijzen voor de woonruimte.
Als je zoveel arbeidsmigranten bij elkaar zet, wordt het dan geen ghetto?
Grotere initiatieven voor de huisvesting van arbeidsmigranten zijn juist beter te beheren.
Wat betekent het voor het verkeer als er ineens zoveel mensen komen te wonen?
De impact van deze initiatieven op de omgeving zijn bij iedere locatie zorgvuldig in kaart gebracht. De 5 kansrijke initiatieven hebben een ontsluiting richting snelweg die niet door de kern loopt. Het is dan ook niet de verwachting dat door deze initiatieven knelpunten ontstaan voor de ontsluiting.
Is het de bedoeling dat in de oude varkensschuren gewoond gaat worden?
Alle initiatieven gaan uit van complete nieuwbouw van de te realiseren huisvesting. Bestaande stallen ed. zullen worden gesloopt.
Communicatie - inspraak
Zijn deze initiatieven besproken met de dorpstafels?
In de zoektocht naar goede huisvesting voor arbeidsmigranten hebben we gesproken met inwoners, huisvesters, uitzendbureaus, bedrijven, dorpstafels en arbeidsmigranten om te horen wat iedereen belangrijk vindt voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Op basis van deze input is bepaald waar de nieuwe huisvesting aan moet gaan voldoen. Aan de dorpstafels is tussentijds toegelicht hoe we de uitvraag hebben georganiseerd en waarop we de initiatieven gaan beoordelen.
De kansrijke initiatieven zijn nu uit deze vastgestelde beoordelingswijze gekomen en voor de bespreking hiervan worden informatieavonden georganiseerd voor de stads- en dorpstafels, omwonenden en andere belangstellenden. De ingediende initiatieven zijn niet vooraf besproken met de dorpstafels. We vinden het niet goed als omwonenden dit vanuit de dorpstafels te horen zouden krijgen en hebben er voor gekozen om omwonenden en dorpstafels tegelijk te informeren.
Hoe kunnen omwonenden hun inbreng geven?
De gemeente organiseert de komende tijd drie informatieavonden. Hier lichten gemeente en initiatiefnemer voor de betreffende kern het plan nader toe aan de omwonenden en andere betrokkenen. De avonden zijn gepland op 7 november in Zevenbergen (gemeentehuis), op 9 november in Fijnaart (De Parel) en op 17 november in Moerdijk (De Ankerkuil). Aanvang is telkens om 19.30 uur. Aanmelden kan via arbeidsmigranten@moerdijk.nl, o.v.v. de datum van de avond.
De initiatiefnemers vinden communicatie met de omgeving heel belangrijk. Streven is om tijdens de informatieavonden per initiatief een klankbordgroep te vormen met omwonenden en andere betrokkenen om mee te denken over de concrete uitwerking.
Bij het aanvragen van de verplichte omgevingsvergunning gelden verder vastgestelde procedures met inspraakmogelijkheden.
Huisvesting voor huidige inwoners
Hoezo komen door deze huisvesting voor arbeidsmigranten extra mogelijkheden voor inwoners die met spoed een woning zoeken?
In de kansrijke initiatieven wordt minimaal 20% als zelfstandige woonruimte gerealiseerd. Dit zijn een soort kleine studio’s met een eigen keukenblokje en sanitair. Deze tijdelijke woonruimte is in principe bedoeld voor arbeidsmigranten die willen doorstromen naar gewone woningen. In deze zelfstandige woonruimten worden echter inwoners die bijvoorbeeld door een scheiding met spoed een woning nodig hebben, niet uitgesloten. Ook voor deze mensen biedt de nieuwe huisvesting dus mogelijkheden.
Wat wordt bedoeld met doorstroming? Is het de bedoeling dat anderen in de uitgewoonde huizen van arbeidsmigranten moeten gaan wonen?
Er wonen op dit moment veel arbeidsmigranten in kamers in gewone woningen. Gewone woningen zijn bedoeld voor de huisvesting van huishoudens en niet voor kamergewijze verhuur. Zodra nieuwe huisvesting gerealiseerd is, zullen we het verhuren van kamers in de kernen gaan handhaven. Deze gewone woningen zullen dan weer beschikbaar komen voor de gewone huishoudens.
Waarom gaan mensen die al in de gemeente wonen niet voor arbeidsmigranten en asielzoekers?
We gaan extra huisvesting voor arbeidsmigranten mogelijk maken, waardoor er ook meer ruimte komt voor mensen die al in de gemeente wonen. Zoals toegelicht in de voorgaande vragen worden mensen die met spoed een woning zoeken niet uitgesloten in deze nieuwe huisvesting en zullen bestaande woningen weer beschikbaar komen voor mensen die al in de gemeente wonen, omdat arbeidsmigranten daar dan niet meer mogen wonen en naar de nieuwe initiatieven kunnen doorstromen.
Waarom worden eigen inwoners niet eerst geholpen aan goede huisvesting?
Er zijn dit jaar veel besluiten genomen die woningbouw in de verschillende kernen van de gemeente weer een stapje dichterbij hebben gebracht.
Ik ben bang dat mijn woning minder waard wordt door deze huisvesting
Indien u van mening bent dat u uw woning minder waard wordt als gevolg van een omgevingsvergunning waarbij (tijdelijk) afgeweken wordt van het bestemmingsplan, dan heeft u de mogelijkheid een verzoek om planschade bij de gemeente in te dienen. Bij de beoordeling van dat verzoek om planschade zijn alleen de ruimtelijke gevolgen van de omgevingsvergunning van belang. Subjectieve elementen, zoals de vrees voor bijvoorbeeld overlast, spelen geen rol bij de beoordeling van een verzoek om planschade. Voor de beoordeling van een verzoek om planschade schakelt de gemeente een gespecialiseerd bureau in dat het verzoek inhoudelijk beoordeelt en daarover advies uitbrengt.