Stadsedijk 95 Oudemolen

Redengevende omschrijving Stadsedijk 95 Oudemolen - behoort bij besluit van B&W d.d. 18-04-2023

Kenmerken

Redengevende omschrijving

Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:

Exterieur

Het woonhuis onder zadeldak heeft aan de linkerzijde een tuitgevel die voorzien is van vlechtingen.
De voorgevel is vier traveeën breed en is voorzien van negenruits schuifvensters. De buitenmuren zijn opgetrokken van ijsselsteentjes. Naast de gevelopeningen zijn gevelopeningen zijn klisklezoortjes in het metselwerk toegepast dat typerend voor 17e/18e eeuw. Aan de rechterzijde is een aangebouwde dwarsdeelschuur die opgetrokken is van gepotdekselde houten delen met een stenen plint. De schuur is voorzien van een rieten zadeldak met een eenzijdig wolfeind. De dijkboerderij is in een redelijk originele staat.

Algemeen belang

Het object is van algemeen belang en is een gaaf voorbeeld van een dijkboerderij in de Noordwesthoek. Het is de laatste dijkboerderij in de Ruigenhilse polder die nog in redelijk oorspronkelijke staat verkeert.

Cultuurhistorische waarde

De boerderij aan de Stadsedijk 95 bezit cultuurhistorische waarde als uitdrukking van de sociaalhistorische en agrarische ontwikkeling van Oudemolen vermoedelijk vanaf de achttiende eeuw. Het object is tevens van cultuurhistorisch belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van een boerderij aan de dijk in West-Brabant.

Architectuur- en kunsthistorische waarde

De boerderij bezit hoge architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een boerderij aan de dijk met gekoppelde schuur. Zeer waarschijnlijk is er nog metselwerk gelet op (klis-) klezoren uit de achttiende eeuw aanwezig en een aantal gepende vensters te dateren in het vierde kwart van de negentiende eeuw. Deze zijn van hoge bouwhistorische waarden.

Situationele en ensemblewaarde

De boerderij heeft situationele waarde vanwege de ligging aan de dijk in het agrarisch gebied en is onderdeel van de kenmerkende lintbebouwing aan de dijk.
Redengevende omschrijving Stadsedijk 95 Oudemolen - behoort bij besluit van B&W d.d. 18-04-2023

Gaafheid herkenbaarheid

De hoofdvorm van de boerderij is herkenbaar gebleven. Eveneens is het type boerderij aan de dijk met gekoppelde schuur is zeer herkenbaar. Door de verschillende verbouwingen zijn gedeeltes van het metselwerk, de gevelopeningen en invulling daarvan aangetast. De oorspronkelijke functie en de tweedeling tussen het woon-en bedrijfsgedeelte zijn nog duidelijk afleesbaar. Er hebben grote wijzigingen plaatsgevonden voornamelijk bij het schuurdeel en de achterzijde van het woondeel, waarbij het metselwerk is gewijzigd en er gevelopeningen zijn toegevoegd. Eveneens zijn er een aantal ramen in het woondeel gewijzigd en/of vernieuwd. Dit doet afbreuk aan de gaafheid.

Zeldzaamheid

Gelet op de cultuurhistorische waarde, de hoge architectuurhistorische waarde en situationele waarde in relatie tot de gaafheid en herkenbaarheid is er sprake van hoge zeldzaamheid op lokaal niveau. Mede gelet op het feit dat deze boerderij, samen met de Stadsedijk 143 de enig overgebleven boerderijen, in redelijke oorspronkelijke staat, tegen de dijk zijn.

Staat van onderhoud

De algemene staat van onderhoud is slecht.

Historie

De inpoldering gebeurde door de bouw van dijken die in de loop van de tijd bebouwd zijn met woningen en boerderijen. Het betreft een historisch patroon van dijkhuizen, dijkboerderijen en benedendijkse herenboerderijen dat nog goed herkenbaar is. Het pand maakt onderdeel uit van dit bebouwingslint in de Ruigenhilpolder dat de typerend is voor het zeekleigebied in de Noodwesthoek.
In de polders rondom Willemstad werden twee typen boerderijen aangetroffen. Het Westbrabantse type met een vrijstaand woonhuis en hetzelfde type met aangebouwd woonhuis. Het eerste type ligt in de polder en het tweede wordt vooral tegen de dijk aangetroffen. De boerderijen die tegen de dijk zijn gebouwd zijn ietwat bescheidener van opzet.

Bescherming

De bescherming betreft het pand aan de Stadsedijk 95 in Oudemolen. De hoofdaspecten van de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in deze redengevende omschrijving. Voor het pand gaat het om relevante onderdelen van het exterieur en (delen van) aanzichten die vanuit openbare ruimten zichtbaar zijn, in dit geval het vooraanzicht, de zijaanzichten en het dak van het hoofdgebouw en de bijbehorende schuur. Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden.

Waarderingscriteria