Kenmerken
| Adres | Molenstraat 10 |
|---|---|
| Postcode/plaats | 4758 AB Standdaarbuiten |
| Kadastraal bekend | - |
| Huidige functie | Molenstomp |
| Oorspronkelijke functie | Molen |
| Bouwjaar | 1789 |
| MIP-code | BK105-002904 |
Redengevende omschrijving
Historie
De stenen stellingkorenmolen Persephone (naar de Griekse godin) uit 1786 verving een houten voorganger. De kap met wieken en kruiwerk werden in de jaren '20 van de 20ste eeuw verwijderd. Bij de bevrijding in 1944 raakte de molenromp beschadigd en werd vervolgens afgestompt. In 2010-11 is de molenstomp gerestaureerd. De naast gelegen houten schuur is tegelijkertijd met het verwijderen van de kap met wieken in de jaren '20 van de 20ste eeuw vervangen door een stenen magazijn. Rond 1970 is dit magazijn verbonden met de naastgelegen schuur (Molenstraat 12) middels een overkapping.
Locatie
Beeldbepalend, bijzonder object gelegen aan de Molenstraat.
Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:
Exterieur
Ronde molenstomp (1786) opgetrokken uit ijsselsteentjes. Getoogde poort met sluitsteen, diverse getoogde ramen met roedeverdelingen, basement en rondgesloten deur ter hoogte van de voormalige stelling. In 2010-11 is de molenstomp gerestaureerd, waarbij de granaatinslagen uit 1944 zichtbaar zijn gebleven. Tijdens deze restauratie zijn een nieuw, niet origineel, flauw hellend tentdak bekroond met een windvaan en een bakstenen kroonlijst aan de stomp toegevoegd. De molen is voorzien van enkele gedenk- en jaarstenen waaronder een gedenksteen met jaartal en opschrift:
DEN HEER RENTMEESTER
A.C. VAN GILSE
HEEFT VAN DEESE MOOLEN
DEN EERSTE STEENGELEGT
OP DEN 7APRIL 1786
Algemeen belang
Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als molen. Het heeft een bijzondere betekenis ten aanzien van zijn omgeving en een opvallend silhouet, en het is gelegen in de historische dorpsstructuur.
Bescherming
De bescherming betreft de molenstomp aan de Molenstraat 10 te Standdaarbuiten. De hoofdaspecten van de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in de redengevende omschrijving. Voor het pand Molenstraat 10 te Standdaarbuiten gaat het om relevante onderdelen van het exterieur en (delen van) aanzichten die vanuit openbare ruimten zichtbaar zijn, in dit geval van de molenstomp het vooraanzicht (zuidwestzijde) en het linker zijaanzicht (noordwestzijde), de zichtbare delen van de andere aanzichten en de genoemde elementen in de redengevende omschrijving.
Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden.
Waarderingscriteria
| Waarderingscriteria | Subcriteria | Omschrijving parameters | Score | Weging | Punten | Toelichting |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Silhoueteffect | Silhouetwaarde | Bijzondere, beeldbepalende betekenis van het object voor het aanzien van zijn omgeving, wijk, stad/dorp of streek | 3 | 2.0 | 6.0 | Bijzondere betekenis ten aanzien van zijn omgeving, opvallend silhouet. |
| Subtotaal | 0-6 | 6.0 | ||||
| Ligging | Ensemblewaarde | bijzondere betekenis van het object wegens de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot de historisch-ruimtelijke context | 2 | 0.5 | 1.0 | Gelegen aan de Molenstraat, de dijk van de historische structuur van het voorstraatdorp. |
| betekenis van het object als essentieel (cultuurhistorisch, functioneel en/of architectuurhistorisch en visueel) onderdeel van een complex | 1 | 0.5 | 0.5 | Molenstomp en naastgelegen later toegevoegd bijgebouw vormen een complex. | ||
| situationelewaarde | Markante ligging | 2 | 0.5 | 1.0 | Gelegen op de dijk in de rooilijn, aan doorgaande route richting het centrum. | |
| bijzondere betekenis van het object wegens de wijze van verkaveling/inrichting/voorzieningen | 3 | 0.5 | 1.5 | Gelegen aan de historische structuur van het voorstraatdorp en in lijn met de historische verkavelingsstructuur. | ||
| Subtotaal | 0-6 | 4.0 | ||||
| Vorm | representativiteit | bijzonder belang van het object voor de geschiedenis van de architectuur en/of bouwtechniek en/of het oeuvre van een bouwmeester, architect ingenieur of kunstenaar | 2 | 1.0 | 2.0 | Korenstellingmolen uit 1786. |
| esthetische waarde | belang van het object wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp | 1 | 1.0 | 1.0 | De molen is rond met getoogde poort en ramen, opgetrokken uit baksteen en voorzien van gedenk- en jaarstenen. | |
| materiaalgebruik en ornamentiek | belang van het object wegens het bijzondere materiaalgebruik, de ornamentiek en/of monumentale kunst | 1 | 1.0 | 1.0 | Er zijn nauwelijks sierelementen in het gebouw verwerkt. | |
| gaafheid/herkenbaarheid | belang van het object wegens de materiële, technische, constructieve en/of architectonische gaafheid en/of herkenbaarheid | 1 | 1.0 | 1.0 | De molen is niet gaaf, maar wel herkenbaar en in goede staat. De molen is ontdaan van zijn kap en de romp is afgestompt. In 2010 is de stomp gerestaureerd. | |
| zeldzaamheid | belang van het object/complex wegens absolute zeldzaamheid in architectuurhistorisch, bouwtechnisch, typologisch of functioneel opzicht | 3 | 1.0 | 3.0 | Lokaal zeldzaam. Er hebben veel molens in Moerdijk gestaan, er zijn er echter nog maar 4 over. | |
| Subtotaal | 0-15 | 8.0 | ||||
| Cultuurhistorie | cultuurhistorische waarde | belang van het object als bijzondere uitdrukking van (een) culturele, sociaaleconomische, bestuurlijke/beleidsmatige, geestelijke, geografische, landschappelijke, historisch-ruimtelijke, technische en/of typologische ontwikkeling(en) | 3 | 2.0 | 6.0 | Als onderdeel van de geschiedenis van de graanmaalderijen en de industriële ontwikkeling. |
| innovativiteit | belang van het object wegens innovatieve waarde of pionierskarakter | 0 | 1.0 | 0.0 | Geen innovatieve waarde. | |
| herinneringswaarde | belang van het object wegens bijzondere herinneringswaarde | 1 | 2.0 | 2.0 | Herinnering aan WOII. | |
| Subtotaal | 0-15 | 8.0 | ||||
| Functie | authenticiteit | belang van het object als nog goed herkenbare uitdrukking van de oorspronkelijke of een belangrijke historische functie | 3 | 2.0 | 6.0 | Molenstomp staat er nog, maar niet meer in gebruik als molen. |
| Subtotaal | 0-6 | 6.0 | ||||
| Totaal | 0-48 | 32.0 | ||||
