Kreekgebouw (voormalig gymzaal en badhuis)

Kenmerken

Adres Molenberglaan 2; Zevenbergsepoort 3
Postcode/plaats 4791 AK Klundert
Kadastraal bekend -
Huidige functie Bibliotheek
Oorspronkelijke functie Gymzaal en badhuis
Bouwjaar 1959
MIP-code BK060-002981

Redengevende omschrijving

Historie

De Bottekreek liep van oudsher door Klundert; het stroomde van de Moye Keene door de polder naar het Hollands Diep. De kreek stroomt onder het Kreekgebouw door dat eerst een badhuis en gymzaal was en daarna bibliotheek. In 1957 heeft kunstenaar J. Sjollema ter gelegenheid van het 600-jarig bestaan van Klundert een baksteensgraffito ontworpen.

Locatie

Het Kreekgebouw is gebouwd over de Bottekreek, tussen de Molenberglaan en Zevenbergsepoort. Hier lag vroeger de haven die uitkwam in rivier De Keene.

Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:

Exterieur

Het Kreekgebouw is een sober gebouw voorzien in de stijl van het Traditionalisme en het Nieuwe Bouwen. Het gebouw bestaat uit drie bouwdelen met varierende nokhoogten, die elk zijn voorzien van een zadeldak met Hollandse pannen. Het gebouw heeft een eenvoudige, rechthoekige vorm, is opgebouwd uit baksteen en heeft een zichtbaar gelaten betonskelet. Het gebouw rust op een duiker, opgebouwd uit baksteen en beton, die de kreek overbrugd. De gevel van het middendeel is opgebouwd uit vijf traveeen, waarbij de betonnen constructie zichtbaar is. Onder het dak bevat de gevel een rij asymmetrische vensters die gezien kan worden als een moderne interpretatie van een lichtbeuk. Aan de stadszijde bevat de gevel een sgrafittoversiering (1957) van J. Sjollema, met de stadsmaagd en verwoesting door de oorlog, de watersnoodramp en het daaropvolgend herstel. De andere delen hebben een eenvoudige, doosvormige structuur met raampartijen (waaronder een zeshoekig venster). Het gebouw is ontworpen door Wieger Bruin, hij heeft diverse gebouwen in Klundert ontworpen, onder andere de Kaaibrug (1954).

Algemeen belang

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als herinnering aan het 600-jarig bestaan van Klundert. Het is beeldbepalend en opvallend gelegen over de Bottekreek, de centrale as van de historisch dorpsstructuur. Het heeft architectuurhistorische waarde als voormalig gymzaal uit de wederopbouwperiode met stijlkenmerken van het traditionalsisme en het Nieuwe Bouwen; opvallend is de sgrafittoversiering.

Bescherming

De bescherming betreft het pand Molenberglaan 2; Zevenbergsepoort 3 te Klundert. De
hoofdaspecten van de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in de redengevende omschrijving. Voor het pand Molenberglaan 2; Zevenbergsepoort 3 te Klundert gaat het om relevante onderdelen van het exterieur en (delen van) aanzichten die vanuit openbare ruimten zichtbaar zijn, in dit geval het vooraanzicht (noordwestzijde) en beide zijaanzichten (noordoost- en zuidwestzijde) en de genoemde elementen in de redengevende omschrijving. Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden.

Waarderingscriteria

Waarderingscriteria Subcriteria Omschrijving parameters Score Weging Punten Toelichting
Silhoueteffect Silhouetwaarde Bijzondere, beeldbepalende betekenis van het object voor het aanzien van zijn omgeving, wijk, stad/dorp of streek 1 2.0 2.0 Beeldbepalend, echter silhouet beperkt zichtbaar.
Subtotaal 0-6 2.0  
Ligging Ensemblewaarde bijzondere betekenis van het object wegens de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot de historisch-ruimtelijke context 3 0.5 1.5 Gebouwd over de Bottekreek, de centrale as van de historische structuur van het voorstraatdorp. 
betekenis van het object als essentieel (cultuurhistorisch, functioneel en/of architectuurhistorisch en visueel) onderdeel van een complex 0 0.5 0.0 Geen onderdeel van een complex.
situationelewaarde Markante ligging 3 0.5 1.5 Het gebouw is centraal gelegen en over de Bottekreek gebouwd en zichtbaar van beide kanten van de Molenberglaan en de Zevenbergsepoort. 
bijzondere betekenis van het object wegens de wijze van verkaveling/inrichting/voorzieningen 3 0.5 1.5 Gebouwd over de Bottekreek, de centrale as van de historische structuur van het voorstraatdorp en kent een bijzondere verkavelingsstructuur die in lijn ligt met het historische patroon. 
Subtotaal 0-6 4.5  
Vorm representativiteit bijzonder belang van het object voor de geschiedenis van de architectuur en/of bouwtechniek en/of het oeuvre van een bouwmeester, architect ingenieur of kunstenaar 3 1.0 3.0 Voormalig gymzaal en badhuis uit de wederopbouwperiode met kenmerken van het tradionalisme en het Nieuwe Bouwen, ontworpen door W. Bruin. 
esthetische waarde belang van het object wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp 2 1.0 2.0 Gebouw als brug over het water gebouwd met twee flankerende aanbouwen, met kenmerken van het traditionalisme en het Nieuwe Bouwen. Het is een sober gebouw onder een zadeldak, opgetrokken in baksteen met zichtbaar betonskelet en aan de stadszijde een grafittoversiering. Het gebouw bezit een lange rij vensters direct onder de dakgoot. 
materiaalgebruik en ornamentiek belang van het object wegens het bijzondere materiaalgebruik, de ornamentiek en/of monumentale kunst 3 1.0 3.0 Een enkel doch opvallend sierelement is de grafittoversiering van J. Sjollema (1957).
gaafheid/herkenbaarheid belang van het object wegens de materiële, technische, constructieve en/of architectonische gaafheid en/of herkenbaarheid 2 1.0 2.0 Het gebouw is redelijk gaaf en herkenbaar en in goede staat. 
zeldzaamheid belang van het object/complex wegens absolute zeldzaamheid in architectuurhistorisch, bouwtechnisch, typologisch of functioneel opzicht 3 1.0 3.0 Zeldzaam als gymzaal en badhuis in Moerdijk en als gebouw gebouwd over een waterloop. 
Subtotaal 0-15 13.0  
Cultuurhistorie cultuurhistorische waarde belang van het object als bijzondere uitdrukking van (een) culturele, sociaaleconomische, bestuurlijke/beleidsmatige, geestelijke, geografische, landschappelijke, historisch-ruimtelijke, technische en/of typologische ontwikkeling(en) 3 2.0 6.0 Als bijzondere uitdrukking van een sociaal-economische ontwikkeling.
innovativiteit belang van het object wegens innovatieve waarde of pionierskarakter 0 1.0 0.0 Geen innovatieve waarde.
herinneringswaarde belang van het object wegens bijzondere herinneringswaarde 3 2.0 6.0 Herinnering aan het 600-jarig bestaan van Klundert en aan de stad, oorlogen en rampen en vrede en wederopbouw. 
Subtotaal 0-15 12.0  
Functie authenticiteit belang van het object als nog goed herkenbare uitdrukking van de oorspronkelijke of een belangrijke historische functie 1 2.0 2.0 Redelijk herkenbaar als voormalig gymzaal.
Subtotaal 0-6 2.0  
Totaal 0-48 33.5  

Foto's