Huize Molengraaff

Kenmerken

Redengevende omschrijving

Historie

Zevenbergen is vanaf middeleeuwen tot aan omstreeks 1850 vrijwel onveranderd gebleven. De bouw van een spoorlijn langs Zevenbergen richting Moerdijk in 1855 zorgde ervoor dat er een stationsgebouw kwam. Langs de oude uitvalsweg richting Hazeldonk en het Zwartenbergse veer over de Mark richting Etten en Breda, werden nieuwe maar vooral grotere woningen dan toen gebruikelijk, gerealiseerd waardoor de Stationsstraat ontstond. Tot aan 1940 breidde Zevenbergen uit in Zuid-westelijke richting.

De Stationsstraat vormde de verbinding tussen het centrum van Zevenbergen en het station. Een gebruikelijke ontwikkeling in die tijd was dat in deze stationsbuurten grote woningen door gefortuneerde bewoners werden gebouwd in tot dan toe ongebruikelijke bouwstijlen zoals het eclecticisme. Na 1900 kwamen de Jugendstil en art nouveau in zwang.

Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:

Exterieur

Het woonhuis heeft een asymmetrische gevel met topgevel. Het pand is overwegend in baksteen gebouwd en voorzien van speklagen, een omlopend schilddak met kruispannen. Het pand heeft T-ramen onder segmentbogen en decoratie wit stucwerk.

Duidelijkst herkenbaar van de art nouveau-bouwstijl is het gebruik van siersmeedijzer voor het hekwerken. Daarnaast het gebruik van kruispannen, verblendstenen boven de raamkozijnen en glas-in-lood-ramen. Tevens is de assymetrische plattegrond opmerkelijk. In de gevel is een steen aangebracht met de naam "Huize Molengraaf" en een wapen.

Rond de eeuwwisseling richtte men zich steeds meer op de toekomst en ontstond een breed geloof in (technische) vooruitgang en vernieuwing. Dit uitte zich in de bouwkunst in een compleet nieuwe bouwstijl die gekenmerkt werd door het gebruik van nieuwe materialen, nieuwe vormen, technische noviteiten. Het pand Stationsstraat 24 is hier een goed voorbeeld van.

Algemeen belang

Het object is van algemeen belang en is straatbeeldbepalend. Mooi maar sober voorbeeld van artnouveau/Jugendstil-bouwstijl en is van architectuurhistorisch belang. Het object past in de typerende bebouwingsstrook die eind 19e/begin 20e eeuw langs de oude uitvalsweg werd gerealiseerd. Het vormt de verbinding tussen de Markt en het station van Zevenbergen. De historischstedenbouwkundige structuur is nog gaaf en hoogwaardig te noemen. Het object kent een hoge ensemblewaarde, samen met de overige, overwegend in eclectische stijl, gerealiseerde panden in de Stationsstraat. Er bestaat een architectonische en visuele relatie met de panden Stationsstraat 24 en 26 en 28 en ook met de overige grote panden in de Stationsstraat.

Rond 1850 werden in Nederland veel stationsgebouwen gerealiseerd. Langs de wegen tussen de stadskern en het station werden vaak luxe herenhuizen in diverse moderne bouwstijlen gebouwd. Stationsstraat 24 is hier een voorbeeld van. Voor de kern Zevenbergen waren al deze bouwinitiatieven innovatief ten opzichte van de bestaande bebouwing maar dit was landelijke trend. 

Object draagt door ligging in bebouwingswand bij aan de herinneringswaarde van de realisatie van luxe woonhuizen tussen stationsgebouw en stadskern. De bouwstijl en de asymmetrische plattegrond van het pand zijn erg innovatief voor die periode in Zevenbergen.

Staat van onderhoud

De algemene staat van onderhoud is goed.

Bescherming

De bescherming betreft het pand aan de Stationsstraat 24 in Zevenbergen. De hoofdaspecten van de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in de redengevende omschrijving. Voor het pand Stationsstraat 24 in Zevenbergen gaat het om relevante onderdelen van het exterieur en (delen van) aanzichten die vanuit openbare ruimten zichtbaar zijn, in dit geval het vooraanzicht en zij-aanzicht van het hoofdgebouw en de genoemde elementen in de redengevende omschrijving.

Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden.

Waarderingscriteria