Gereformeerde kerk Fijnaart

Kenmerken

Redengevende omschrijving

Historie

Aan de Wilhelminastraat 64 staat de gereformeerde kerk uit 1888 met een uitbreiding van 1950. Het is een zaalkerk met een houten tongewelf. Naast de kerk ligt de hervormde begraafplaats.

Locatie

Buiten het historisch centrum van Fijnaart.

Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:

Exterieur

Het oudste gedeelte van de gereformeerde kerk (1888) is een zeer sober voorbeeld van de protestantse kerken die tegen het einde van de 19e eeuw werden gebouwd. De op dat moment in zwang zijnde gothische vormentaal werd ongeschikt geacht voor een sobere, protestantse uitstraling omdat deze te veel in verbinding stond met het katholicisme. De belangrijke architect H. Jesse streefde naar een visueel ruimtelijk en akoestisch kerktype waarbij men goed zicht had op de preekstoel. Dit werd bereikt door gebruik te maken van een ongedeelde ruimte zonder zuilen en met een houten kapconstructie. De kerk is een zogenaamde zaalkerk opgetrokken uit baksteen, met houten tongewelf en voorzien van een zadeldak bedekt met pannen. In 1950 werd de kerk aan de voorkant uitgebreid, het zadeldak werd doorgetrokken en aan de straatzijde voorzien van een schildeinde.

Het oudste gedeelte is vier traveeën diep, de zijgevels bevatten op de romaanse stijl gebaseerde rondboogvensters met roedeverdeling, muurankers en een muizentand. De achtergevel is voorzien van twee ronde ramen waarvan de onderste een rozetvenster (de bovenste is inmiddels voorzien van een modern ventilatierooster). In 1950 werd de kerk aan de voorzijde uitgebreid. Deze uitbouw is een 20ste eeuws voorbeeld van het traditionalisme en bestaat uit twee bouwlagen. De kopgevel hiervan bevat twee met een bol bekroonde hoekpilasters, decoratief metselwerk onder de dakrand, drie rechthoekige vensters met een roedeverdeling en een ingangspartij onder een tympaan. De linker zijgevel bevat vier dezelfde rechthoekige vensters en twee kleine smalle vensters. De rechter zijgevel is voorzien van 3 smallere vensters (en een dichtgemetselde deuropening). De voorggevel bevat verder twee gevelstenen met het zogenaamde Christusmonogram. De architectuur van deze voorbouw is vermoedelijk van Jos Bedaux uit Tilburg. Het oudste (achtertse) deel van de kerk van H. Segboer. Later is aan de achterzijde van de kerk een moderne eenlaagse aanbouw geplaatst.

Algemeen belang

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als kerk van Fijnaart. Het heeft architectuurhistorische waarde als sobere zaalkerk uit de tweede helft 19e eeuw met enkele neoromaanse stijlkenmerken en een traditionalistische 20ste eeuwse uitbouw.

Bescherming

De bescherming betreft het pand Wilhelminastraat 64 te Fijnaart. De hoofdaspecten van de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in de redengevende omschrijving. Voor het pand Wilhelminastraat 64 te Fijnaart gaat het om relevante onderdelen van het exterieur en (delen van) aanzichten die vanuit openbare ruimten zichtbaar zijn, in dit geval het vooraanzicht (noordwestzijde), het linker zijaanzicht (noordoostzijde), het zichtbare deel van het rechter zijaanzicht (zuidwestzijde) en de genoemde elementen in de redengevende omschrijving.

Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden.

Waarderingscriteria