Moerdijk.nl is vernieuwd

Welkom op onze vernieuwde website! Wij hebben hard gewerkt om onze site zo gebruiksvriendelijk mogelijk te maken. Mocht u toch een foutje zien of iets niet kunnen vinden, laat het ons dan weten via het formulier Tips of opmerkingen. Samen maken we moerdijk.nl nog beter.

Terug naar gemeentelijke monumenten

Watersnoodmonument Heijningen

Kenmerken

Adres	Hoge Heijningsedijk ongenummerd
Postcode/plaats	4794 Heijningen
Kadastraal bekend	–
Huidige functie	Monument
Oorspronkelijke functie	Monument
Bouwjaar	1955
MIP-code	BK035-00250

Redengevende omschrijving

Historie

Het watersnoodmonument aan de Hoge Heijningsedijk is opgericht ter herinnering aan de 76 inwoners van de gemeente Fijnaart en Heijningen die tijdens de watersnoodramp van februari 1953 zijn omgekomen. In het voetstuk van het monument staat de naam van de soldaat die bij het reddingswerk omkwam: Johannes Everardus Willemsen. Het watersnoodmonument van Henk Etienne werd op 1 februari 1955 onthuld door de toenmalige burgemeester van de gemeente Fijnaart en Heijningen, burgemeester Ter Haar. Het beeld raakte in de loop der tijd door weersinvloeden steeds verder verweerd. In 2008 werd het gerestaureerd en op 1 februari 2009 is het monumunt opnieuw onthuld. Na de gemeentelijke herindeling (1997) nam de nieuwe gemeente Moerdijk de herdenkingen over. Het monument werd uitgebreid voor alle slachtoffers van de nieuwe gemeente. Er werd een namentableau met daarop de 103 namen van de omgekomen inwoners uit de gemeente Moerdijk nabij het bestaande monument geplaatst. Dit tableau werd op 1 februari 2003 tijdens de vijftigjarige herdenking onthuld.

Locatie

Het monument is gelegen aan de Hoge Heijningsedijk te Heijningen, bij de kruising met de Polderstraat.

Architectuur- en kunsthistorische kenmerken:

Exterieur

Het standbeeld is gemaakt door de Delftse beeldhouwer Henk Etienne (1895-1968). Het beeld is vervaardigd uit een Franse kalksteensoort (Euville uit de gelijknamige Franse plaats in Lotharingen). Het stelt een krachtige man voor die een angstige vrouw beschermt tegen een naderend onheil. Op het voetstuk staat de volgende tekst:

OMGEKOMEN BIJ HET REDDINGSWERK
ZIJ DIE OMKWAMEN
BLIJVEN VOORTLEVEN
IN ONZE GEDACHTEN
WATERSNOOD
1 FEBRUARI 1953
SOLDAAT JOHANNES
EVERARDUS WILLEMSEN
GESIGNEERD: MONOGRAM HE.

Het namentableau is uitgevoerd in een rvs-constructie met een Belfast Black granieten steen met daarop alle namen in witte letters uitgeschreven, naar een ontwerp van Quadrant Architecten uit Zevenbergen.

Algemeen belang

Het object is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als herinnering aan de watersnoodramp van 1953 en de daaropvolgende wederopbouw. Het heeft kunsthistorische waarde als uniek beeld van kalksteen door H. Etienne.

Bescherming

De bescherming betreft het Watersnoodmonument te Heijningen. De hoofdaspecten van
de monumentaal beschermingswaardige onderdelen die in relatie staan tot de monumentale waarden van het gehele object, zijn opgenomen in de redengevende omschrijving. Toekomstige veranderingen of aanpassingen zullen hieraan getoetst worden

Waarderingscriteria	Subcriteria	Omschrijving parameters	Score	Weging	Punten	Toelichting
Silhoueteffect	Silhouetwaarde	Bijzondere, beeldbepalende betekenis van het object voor het aanzien van zijn omgeving, wijk, stad/dorp of streek	1	2.0	2.0	Bijzondere betekenis ten aanzien van zijn omgeving, echter silhouet beperkt zichtbaar.
Silhoueteffect	Subtotaal			0-6	2.0
Ligging	Ensemblewaarde	bijzondere betekenis van het object wegens de hoogwaardige kwaliteit van de bebouwing in relatie tot de historisch-ruimtelijke context	2	0.5	1.0	Gelegen onderaan de Hoge Heijningsedijk, in de kern van Heijningen.
	Ensemblewaarde	betekenis van het object als essentieel (cultuurhistorisch, functioneel en/of architectuurhistorisch en visueel) onderdeel van een complex	0	0.5	0.0	Geen onderdeel van een complex.
	situationelewaarde	Markante ligging	2	0.5	1.0	Het beeld staat langs een hoofdroute aan een kruiding van wegen. Het staat solitair met aan twee zijden vrij zicht en op een kleine verhoging, echter wel onderaan de dijk.
	situationelewaarde	bijzondere betekenis van het object wegens de wijze van verkaveling/inrichting/voorzieningen	0	0.5	0.0	Het object heeft geen invloed op de historische verkavelingsstructuur.
	Subtotaal			0-6	2.0
Vorm	representativiteit	bijzonder belang van het object voor de geschiedenis van de architectuur en/of bouwtechniek en/of het oeuvre van een bouwmeester, architect ingenieur of kunstenaar	3	1.0	3.0	Beeld is vervaardigd door beeldhouwer H. Etienne.
	esthetische waarde	belang van het object wegens de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp	3	1.0	3.0	Het beeld is vervaardigd uit Euville kalksteen. Het stelt een krachtige man voor die een angstige vrouw beschermt tegen een naderend onheil. Op het voetstuk staat tekst geschreven.
	materiaalgebruik en ornamentiek	belang van het object wegens het bijzondere materiaalgebruik, de ornamentiek en/of monumentale kunst	3	1.0	3.0	Het beeld is een kunstobject uit euville kalksteen.
	gaafheid/herkenbaarheid	belang van het object wegens de materiële, technische, constructieve en/of architectonische gaafheid en/of herkenbaarheid	3	1.0	3.0	Het beeld is redelijk gaaf en herkenbaar en in goede staat. In 2008 is het gerestaureerd en in 2003 is het uitgebreid met een namentableau.
	zeldzaamheid	belang van het object/complex wegens absolute zeldzaamheid in architectuurhistorisch, bouwtechnisch, typologisch of functioneel opzicht	3	1.0	3.0	Het beeld is uniek in de gemeente Moerdijk.
	Subtotaal			0-15	15.0
Cultuurhistorie	cultuurhistorische waarde	belang van het object als bijzondere uitdrukking van (een) culturele, sociaaleconomische, bestuurlijke/beleidsmatige, geestelijke, geografische, landschappelijke, historisch-ruimtelijke, technische en/of typologische ontwikkeling(en)	3	2.0	6.0	Als bijzondere uitdrukking van de watersnoodramp, centraal punt t.b.v. herdenking.
	innovativiteit	belang van het object wegens innovatieve waarde of pionierskarakter	0	1.0	0.0	Geen innovatieve waarde.
	herinneringswaarde	belang van het object wegens bijzondere herinneringswaarde	3	2.0	6.0	Zeer hoge herinneringswaarde aan de watersnoodramp in 1953.
	Subtotaal			0-15	12.0
Functie	authenticiteit	belang van het object als nog goed herkenbare uitdrukking van de oorspronkelijke of een belangrijke historische functie	3	2.0	6.0	Nog in gebruik als herdenkingsmonument.
Functie	Subtotaal			0-6	6.0
Totaal				0-48	37.0